Incorporatiebeding. Overgang van onderneming. Cao-recht. Wijzigen van arbeidsvoorwaarden (annotatie)
In deze annotatie bespreekt Joost Boer het IDL-arrest van de Hoge Raad van 12 juli 2024, ECLI:NL:HR:2024:1068. De Hoge Raad beantwoordt in dit arrest de sinds het Asklepios-arrest openstaande vraag of onder het Nederlandse recht voldoende aanpassingsmogelijkheden bestaan voor de verkrijger, om het dynamisch blijven van een incorporatiebeding na de overgang te kunnen aanvaarden. De Hoge Raad concludeert in dit arrest dat artikel 7:613 BW en het goed werknemerschap (artikel 7:611 BW) die voldoende aanpassingsmogelijkheden bieden. Daarnaast bestaat natuurlijk de mogelijkheid van ‘consensuele wijziging’, waarbij de werknemer met de wijziging instemt.
Joost gaat vervolgens in op de vraag wanneer er sprake is van een wijziging van arbeidsvoorwaarden uitsluitend na en niet wegens de overgang. Het gaat er niet zozeer om op welk moment de overgang plaatsvindt, maar of deze verband houdt met de overgang, waarbij de Hoge Raad nu heeft verduidelijkt dat een wijziging pas kan plaatsvinden nadat de werknemers zijn overgegaan (en dus niet op het moment van de overgang).
Voorts gaat hij in op de formulering van het incorporatiebeding. In de praktijk verklaart het incorporatiebeding geregeld de ‘voor de werkgever geldende cao’ van toepassing. Na de overgang van onderneming zal de werkgever de verkrijger zijn. Kan een dergelijk beding mogelijk dus zo worden uitgelegd dat als de verkrijger dan gebonden raakt aan een andere cao, het incorporatiebeding zo moet worden gelezen dat deze naar die cao van de verkrijger verwijst? Aangezien incorporatiebedingen dienen te worden uitgelegd aan de hand van de Haviltex-norm zal dit afhangen van welke zin de partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepaling mogen toekennen en van hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mogen verwachten.
Tot slot wijst Joost op de mogelijkheid van het sluiten van een zogenoemde overgangs-cao. Dit komt erop neer dat de vervreemder, verkrijger en vakbonden afspraken maken over de arbeidsvoorwaarden die zullen gelden na de overgang van onderneming. Deze cao kan worden afgesloten onder de voorwaarde dat de transactie eerst wordt volbracht. Op deze manier kan worden bewerkstelligd, naast het wijzigen van bepaalde arbeidsvoorwaarden, dat de verkrijger de regie verkrijgt over de toekomstige ontwikkeling van deze arbeidsvoorwaarden.
- J. Boer, ‘Incorporatiebeding. Overgang van onderneming. Cao-recht. Wijzigen van arbeidsvoorwaarden’, Ondernemingsrecht 2025/19
