Column: proactieve persberichten van het openbaar ministerie: publieksvoorlichting of PR?
Op 14 maart 2018 verscheen een persbericht op de website en Twitter van het openbaar ministerie: "FIOD verdenkt belastingadviseur van aanbieden frauduleuze buitenland-constructies." In het persbericht wordt aandacht gevraagd voor een strafrechtelijk onderzoek van de FIOD naar een belastingadviseur.
Een onderzoek dat tot op dat moment nog niet bekend was. In het bericht worden veel details en informatie over de verdachte en het onderzoek verstrekt, waardoor vrijwel onmiddellijk na publicatie bekend werd op wie het betrekking had: "Al vrij snel nadat het Openbaar Ministerie de invallen naar buiten bracht, werd gewezen naar Frank B., aangezien er niet zo heel veel fiscalisten zijn die bekend zijn met dit metier, de entertainmentsector én Cyprus en Guernsey.", aldus Quote. Van de reputatie van deze fiscalist was na het persbericht van het openbaar ministerie weinig meer over. Hij verscheen diezelfde avond met een zwart balkje voor zijn hoofd in RTL Boulevard, waar een bekende misdaadverslaggever over "Frank B." opmerkte dat de FIOD alleen maar overgaat tot een inval als er "heel veel aanwijzingen en bewijzen" zijn.
Een ander recent voorbeeld verscheen 28 februari 2018 op de website van de FIOD: "FIOD houdt 3 verdachten aan in onderzoek naar corruptie." Ook in dit bericht werd weinig terughoudend omgegaan met het verschaffen van informatie over de verdachten en de verdenkingen. Dankzij de weinig verhullende bewoordingen lagen ook in dit geval de namen van verdachten binnen enkele uren op straat, met alle gevolgen van dien. Diezelfde dag verscheen op de website van een landelijk dagblad: "De fiscale opsporingsdienst FIOD heeft woensdagmorgen topman Cor M. van Mul Projectontwikkeling en twee directeuren van bouwbedrijf Hillen & Roosen in Amsterdam gearresteerd in een corruptieschandaal."
Dit soort "proactieve persberichten" roepen vragen op: waarom bevatten deze berichten zo veel informatie? Waarom worden er na een inval en/of een aanhouding al persberichten gepubliceerd? Wat is het doel daarvan?
Strafrechtadvocaat Jakoline Winkels deelt haar opvatting hierover in een column voor Bijzonderstrafrecht.nl
