Aangenomen Klimaatwet: een belangrijke symboolfunctie geformaliseerd

Article
NL Law

De Klimaatwet is aangenomen. Al in 2016 werd een initiatiefwetsvoorstel ingediend, en nu is dan eindelijk de kogel door de kerk. De Tweede Kamer stemde reeds in december in met de wet, en afgelopen dinsdag 28 mei 2019 is nu ook de Eerste Kamer akkoord. Hoewel de wet een uitgeklede versie is van het initiatiefvoorstel, kan de wet een positieve symboolwerking hebben. Ook voor de vaststelling van een definitief Klimaatakkoord.

In eerdere blogberichten bespraken wij reeds de inhoud van het (gewijzigde) Klimaatswetsvoorstel (zie hier), de verhouding tussen de Klimaatwet en het Klimaatakkoord (zie hier), en het oorspronkelijke initiatiefwetsvoorstel van Klaver en Samsom (zie hier). In dit blogbericht bespreken wij dan ook alleen de wijzigingen ten opzichte van het voorstel en werpen wij een blik vooruit. Voor een verdere uitwerking van de wet verwijzen wij naar een door ons gepubliceerd artikel in Bouwrecht (zie hier).

Behandeling in de Kamers

In de Tweede Kamer is de Klimaatwet met grote meerderheid aangenomen (112 stemmen voor en 27 stemmen tegen). De PvdD beoogde de wet harder (meer afdwingbaar) te maken middels zeventien ingediende amendementen, maar deze zijn allemaal niet aangenomen, en werden zelfs afgeraden door de initiatiefnemers. De PvdD stemde dan ook tegen de wet. Ook de PVV, FvD en SGP stemden tegen, terwijl van de laatste partij het amendement afkomstig is dat als enige werd aangenomen.

Het aangenomen amendement van de SGP is het enige onderdeel waarop de wet is aangepast na behandeling in de Tweede Kamer. De wijziging ziet op de aspecten die moeten worden meegenomen in het vijfjaarlijkse Klimaatplan (zie voor een uitleg over dit instrument ons eerdere blog). Op basis van dit amendement dient in het plan (artikel 3, tweede lid) ook rekening te worden gehouden met: de inzet op innovatie (onderdeel e), en de totstandkoming van een eerlijke en betaalbare transitie en de betrouwbaarheid van de energievoorziening (onderdeel g).

Ook in de Eerste Kamer is de Klimaatwet met ruime meerderheid aangenomen (62 van de 75 stemmen).

Hoe nu verder?

Zoals wij in ons eerdere blogbericht bespraken, kent de aangenomen Klimaatwet voor- en nadelen. Het belangrijkste voordeel is dat de Klimaatwet een (processueel) kader biedt waarmee de regering wordt gedwongen om klimaatbeleid te realiseren en over de voortgang hiervan te rapporteren en verantwoording af te leggen. Anderzijds is het gewijzigde wetsvoorstel minder ambitieus dan het oorspronkelijke voorstel en behoudt het veel flexibiliteit aan de regering tot invulling en wijziging van de gestelde (streef)doelen. Bovendien kan er tegen  de verschillende beleidsinstrumentaria die de wet biedt niet in rechte worden opgekomen.

De wijze van uitvoering door de regering, maar ook de wijze van controle door de Kamers en de Afdeling advisering van de Raad van State en het Planbureau voor de Leefomgeving (als waakhonden), zal dus bepalend zijn voor het succes dat wordt beoogd met de Klimaatwet. We hoeven niet lang te wachten voordat dit zich zal uitwijzen. Immers, dit jaar nog dient het eerste klimaatplan vorm te krijgen, dan wel wordt het definitieve Klimaatakkoord vastgesteld. Te verwachten valt dat de invulling van het klimaatplan grotendeels zal samenvallen met de invulling van het Klimaatakkoord. De streefdoelen van de Klimaatwet kunnen een positieve (symbool)werking hebben op het bepalen van de concrete maatregelen die momenteel in het Klimaatakkoord worden vastgelegd. Wij blijven u op de hoogte houden.