De NOW en bedrijfseconomisch ontslag: de spagaat van een werkgever die loonkostensubsidie aanvraagt, maar tegelijkertijd moet reorganiseren
De NOW stelt werkgevers door een loonkostensubsidie in staat hun werknemers in deze economisch turbulente tijden door te blijven betalen en zo veel mogelijk in dienst te houden. De loonkostensubsidieregeling moet op die manier grootschalige ontslagen en werkloosheid voorkomen. Deze doelstelling vertaalt zich in twee kernverplichtingen voor de werkgever die een beroep wil doen op de NOW: de werkgever is verplicht de loonsom zo veel mogelijk gelijk te houden en mag geen ontslag om bedrijfseconomische redenen aanvragen bij het UWV.
Deze verplichtingen zijn een uitwerking van de verantwoordelijkheid die de NOW van werkgevers (en de vakbonden) vraagt om tijdens de coronacrisis in te zetten op een zo groot mogelijk behoud van werkgelegenheid in Nederland. Een werkgever kan onder de NOW dus een beroep doen op overheidssteun, maar daartegenover staat een beperking van de ruimte van de werkgever om bedrijfseconomische ontslagen door te voeren.
In deze bijdrage geeft Juno Terpstra een overzicht van de kernverplichtingen op het gebied van bedrijfseconomisch ontslag waaraan een werkgever zich bij een beroep op de NOW moet houden en de consequenties die de NOW verbindt aan het niet naleven daarvan. Zij bespreekt zowel de NOW-1 (subsidieperiode 1 maart 2020 tot en met 31 mei 2020) als de NOW-2 (subsidieperiode 1 juni 2020 tot en met 30 september 2020). Juno staat stil bij de plaats van de verplichtingen in de NOW, de bevoegdheden die het UWV heeft indien deze niet worden nageleefd en de rechtsbescherming die de werkgever geniet. Daarna gaat zij achtereenvolgens in op de verplichting om de loonsom zo veel mogelijk gelijk te houden en de verplichting om geen bedrijfseconomisch ontslag aan te vragen. Hierbij besteedt zij aandacht aan de belangrijkste afwegingen die een werkgever in dit verband moet maken.
Uit Juno’s bijdrage blijkt dat de NOW het bemoeilijkt om beide routes tegelijkertijd te bewandelen, omdat het doorvoeren van bedrijfseconomische ontslagen ertoe kan leiden dat de subsidie lager of zelfs op nihil wordt vastgesteld. Dit kan een gehele of gedeeltelijke terugvordering van het ontvangen voorschot als gevolg hebben. De werkgever kan in dat geval bij het UWV in bezwaar gaan tegen de subsidievaststelling, maar het UWV is gebonden aan de NOW, die weinig beleidsvrijheid geeft. De bestuursrechtelijke route zou in bepaalde situaties desalniettemin uitkomst kunnen bieden, maar dan via de weg van de exceptieve toetsing door de rechter. Juno sluit deze bijdrage af met een overzicht van de belangrijkste knelpunten tussen de verplichtingen in de huidige NOW en de economische realiteit waar werkgevers mee te maken hebben, waarbij zij vooruitkijkt naar de aangekondigde verlenging van de NOW (NOW-3).
- Klik hier voor de bijdrage van J.T. Terpstra, ‘De NOW en bedrijfseconomisch ontslag: de spagaat van een werkgever die loonkostensubsidie aanvraagt, maar tegelijkertijd moet reorganiseren’, TvO 2020, nr. 4, p. 122-130
Stibbe website over de NOW
De ontwikkelingen rondom de NOW-subsidie volgen elkaar in een snel tempo op en blijven door de aanhoudende coronacrisis zeer actueel. Daarom heeft het Stibbe NOW-team een speciale website over de NOW opgezet. Op deze website houdt dit team onder andere literatuur, rechtspraak, regelgeving en nieuwsberichten over de NOW bij. Daarnaast vindt u hier de belangrijkste parlementaire documentatie inzake de NOW. Ook staan op deze website onze short reads met een juridische duiding van de NOW-ontwikkelingen. Kortom, met onze website biedt het Stibbe NOW team u een up-to-date overzicht van de ontwikkelingen en inzicht in de juridische betekenis hiervan.
- Ga naar onze NOW-website www.stibbe-now.nl